İnsan yaşlandıkça deri üzerindeki kırışıklıklar, genetik ve çevresel faktörlerden etkilenerek artar. Hafif kırışıklıklar, 28-35 yaşları arasında, orta düzeydeki kırışıklıklar, 35-50 yaşlar arasında, şiddetli kırışıklıklar ise, 50-70 yaş arasında görülür. Şiddetli kırışıklıklarda, kılcal damar genişlemeleri ve kahve renkli lekeler de oluşur.
Kırışıklıkların en belirgin nedeni; genellikle aileden geçen, genetik kodlu yaşlanmadır. Örneğin; açık tenli kişilerde, kırışıklıklar erken yaşta meydana gelir. Dermatoloji Uzmanı Dr. Şafak Güneş: “Genetik faktörlerden başka çevresel faktörlerden; en başta güneş olmak üzere stres, mimiklerin aşırı kullanımı, yer çekimi, travmalar, sigara içme ve bazı cilt hastalıkları da kırışıklıkların gelişimini etkiler.” diyor.
Kırışıklıkların görünümü
Kırışıklıklar ince ve derin kırışıklıklar olmak üzere iki şekilde görülür. İnce kırışıklıklar genellikle derinin üst tabakasındaki suyun azalması sonucu gelişir. Genellikle güneş ve sigaranın yaptığı hasar buna neden olur.
Derin kırışıklıklar dinamik ve statik olarak iki çeşittir. Dinamik kırışıklıklar mimiklerin kullanımı ile gelişirler ve zaman içinden sabit hal alırlar. Bunlar; göz etrafındaki kazayağı çizgileri, alındaki kaygı çizgileri ve kaşların arasındaki kaş çatma çizgileridir. Statik kırışıklıklar ise, kas hareketleri ile değişmezler.
Kırışıklıklarla baş edebilirsiniz
Kırışıklıklarla baş etmeye, öncelikle çevresel faktörleri değiştirmekle başlayın. Kırışıklıklara neden olan en önemli faktör güneş olduğundan, kendinizi güneşten koruyun. Eğer bir bebeğiniz varsa, bu korumaya bebeklik çağında başlayın, çünkü en çok güneşte kalınan zaman, ilk 18 yaştır.
Güneşten, tüm yaşam boyu uzak kalmaya çalışın. Bu amaçla, 30 faktörün üzerindeki güneşten koruyucu kremleri kullanabilirsiniz. Ayrıca önemli oranda kırışıklığa ve cilt kanserine neden olan solaryumdan da uzak durun. Sigara içiyorsanız kesinlikle bırakın ve sigara içilen yerlerde durmayın. Kırışıklılığın oluşumunda etkili olan bir diğer neden ise, hava kirliliğidir. Yaşadığınız yerin havasının temiz olmasına özen gösterin.
Nemlendirici kullanın
Kırışıklığa karşı düzenli olarak kullandığınız nemlendiriciler cildinizin daha gergin görünmesini sağlar, çünkü nemlendirici kullanımı, derinin su tutma kapasitesini arttırır. Bu nedenle cildinizin yapısına uygun bir nemlendirici kullanmanız önemlidir. Genellikle yüz ılık su ve sabun içermeyen bir temizleyici ile günde 2 kez yıkanmalı ve kısa süre olsa da dışarıda kalındığında ultraviyole filtresi olan güneşten koruyucu kremler kullanılmalıdır.
Kırışıklık tedavisi
– Cilt soyma
– Soyucu olmayan tedaviler (non-ablatif laserler, intensif pulsed light (IPL), infrared ve radyofrekans enerjileri)
– Dolgu maddeleri
– Botulinum toxin (Botox)
– Plastik cerrahi yöntemler
Cilt soyma yöntemleri
Cildinizin üst tabakası, kimyasal ve mekanik birçok teknikle soyulabilir. Bu yöntemlerle, ince ve statik kırışıklıklar ortadan kaldırılır, ancak dinamik kırışıklıklar tedavi edilemez. Cilt soyma işlemi 3 şekilde yapılabilir;
Kimyasal peeling
Cildinizin üst tabakasını soyarak yüzeysel kırışıklıklarınızı azaltır, derinize daha canlı bir görünüm kazandırır. Bu işlemi, meyve asitlerinden olan glikolik asit, A vitamini olan retinoik asit veya trikloroasetik asit ile yaptırabilirsiniz.
Dermabrasyon ve mikrodermabrasyon
Derinizin, ince teller veya kristal parçacıklar ile bir çeşit zımparalanma işlemidir.
Erbium
YAG ve CO2 lazer ile cildiniz çeşitli kalınlıkta soyulabilir.
Soyucu olmayan tedaviler
Bu işlem, verdiği enerjilerle, derinizin orta tabakasında gerginliği sağlayan kollajen bağlarının yeniden organize olmasını sağlar ve kırışıklıkları tedavi eder.
Dolgu maddeleri ile kırışıklık tedavisi
Dolgu maddeleri, özellikle yüzünüzün alt bölümünde bulunan (yanak, dudak çevresi ve çene) kırışıklıkların tedavisinde kullanılır. Kullanılan maddeler kalıcı ve geçici olabilirler.
Silikon gibi çeşitli sentetik maddeler, cildinizde daha uzun süre kalmalarına rağmen, yan etkileri fazladır. Bu nedenle fazla tavsiye edilmez.
Dolgu maddesi olarak kullanılan maddelerin çoğu, derinizde doğal olarak bulunan maddelerdir. Doğal dolgu maddeleri olarak hiyaluronik asit, kollajen gibi maddeler kullanılır. Bir diğer yöntem ise, kendi yağ hücrelerinizle kırışıklıklarınızın tedavi edilmesidir. Bu tedavi yönteminde, yağ hücreleriniz, bir enjektör yardımı ile vücudunuzdan alınır ve daha sonra kırışıklık olan alanlara enjekte edilir. Uygulama yapılan bölgeye göre, dolgu maddesinin seçimi değişebilir.
Doğal olan dolgu maddeleri ile yaptırdığınız tedavileri, 4-6 ay sonra tekrarlamanız gerekir. Sentetik olan dolgu maddeleri, derinizde daha uzun süre kalır ancak buna rağmen tavsiye edilmez. Tüm bu işlemlerin yapılması çok kolaydır ve günlük yaşamınızı etkilemez.
Botox tedavisi
Botox tedavisi, mimiklerin aşırı kullanımı sonucu; kaşlar arasında, göz çevresi ve alında gelişen kırışıklıkların tedavisinde kullanılır. Bu bölgelerde, derinin altına yapılan botox enjeksiyonu, kullanılmasını istemediğiniz mimik kaslarını felç ederek tedavi eder. Ayrıca botox, kaş şeklinizin düzeltilmesinde ve dudak etrafınızdaki gibi birçok alandaki kırışıklıkların tedavisinde de etkilidir. Tedaviden bir kaç gün sonra kırışıklıklar azalarak kaybolur. İlacın etkisi, ortalama 4-6 ay kadar sürer. 3-4 seans sonra ise, bu süre bir yıla kadar uzayabilir.
Cerrahi yöntemler
Cerrahi işlemler yüz dokusunun yeniden şekillendirilmesi ve sarkan dokuların kaldırılması şeklinde yapılır. Cerrahi dışı yöntemlerle tedavi edilemeyen kırışıklıklar plastik cerrahi ameliyatları ile düzeltilebilir.
Yüz germe işleminde fazla deri kesilip alınır ve yüzün 2/3 alt kısmındaki (çene ve boyun) kaslar gerginleştirilir. Alın ve kaş arkı statik çizgiler azaltılır. Alt ve üst göz kapağındaki sarkan deri ve aşırı yağ dokusu çıkartılır. Boyundaki kırışıklıklar ve dikey bantlar tedavi edilebilir.
